Powstanie „Tysiąclatki”
Hasło budowy ”tysiąclatek” rzucił Władysław Gomułka 24 września 1958 roku.
Do szkół trafił wówczas wyż demograficzny, sale lekcyjne były przepełnione. Z danych statystycznych wynika, że w 1961 na jedną izbę lekcyjna przypadało około 74 uczniów. Budowa placówek oświatowych stała się koniecznością. Władze komunistyczne powiązały akcję „tysiąca szkół na Tysiąclecie Państwa Polskiego” z obchodami Millenium Państwa Polskiego, przypadającymi na rok 1966. Pierwszą ”tysiąclatką” została szkoła podstawowa nr 7 w Czeladzi im. gen. Karola Świerczewskiego, której uroczyste otwarcie miało miejsce 26 lipca 1959, a w Warszawie pierwszą tego typu placówką było Liceum Ogólnokształcące im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego.
W ciągu kolejnych siedmiu lat 999 razy dzieci i młodzież szkolna przeżywały radość, przyjmując "wspaniały dar narodu, szkołę-pomnik tysiąclecia". W sumie w ramach akcji wybudowano 1417 ”tysiąclatek”. Wyglądały niemal identycznie, większość bowiem powstała na podstawie standardowych projektów. Miały dwie lub trzy kondygnacje, były stawiane z gotowych elementów i przypominały szare, betonowe klocki. Rozmieszczenie szkół tysiąclecia nie zawsze odpowiadało aktualnym lub przewidywanym potrzebom edukacyjnym. Wynikało to z tego, że szkoły te miały być używane jako szpitale polowe w wypadku inwazji wojsk Układu Warszawskiego na państwa zachodniej Europy. Szkoły były więc budowane w miejscach przewidywanych jako ośrodki koncentracji wojsk lub też w pobliżu przewidywanego frontu.
Wrocławski architekt miejski, Piotr Fokczyński, podsumował efekt przedsięwzięcia następująco:
,,Tylu szkół w tak krótkim czasie w całej historii Polski nigdy nie budowaliśmy. Jeśli porówna się ich liczbę do tych, które powstały później, to wygląda to dobrze”. |
Eliza Rychlewska-nauczyciel historii